Equitable Transport सर्वांसाठी सुखद प्रवास : बुलेट ट्रेनच्या झगमगाटात सामान्यांची गैरसोय नको !

 

नवी दिल्ली : Equitable Transport बुलेट ट्रेन, वंदे भारतच्या झगमगाटात सर्वसामान्यांच्या गरजांकडे दुर्लक्ष व्हायला नको. सर्वसामान्यांना परवडणारे भाडे, अनारक्षित सर्वसाधारण डब्यांमध्ये जागा मिळणे, स्वच्छ प्लॅटफॉर्म, पिण्याच्या पाण्याची व्यवस्था आदी आवश्यक सेवांवर भर देण्यात Equitable Transport यावा. आज रेल्वे अपघात कमी झाले आहेत. परंतु 'विकसित भारत' होण्यासाठी 'सुरक्षित रेल्वे प्रवासासाठी' 'आधुनिक तंत्रज्ञानाचा' अवलंब करावा लागेल 'विकसित भारत' उभारण्यासाठी पक्षीय राजकारणाच्या पलीकडे जाऊन काम केले पाहिजे, असा सूर आज राज्यसभेत Equitable Transport उमटला.

 

रेल्वे मंत्रालयाच्या कामकाजावरील वरिष्ठ सभागृहात झालेल्या चर्चेत भाग घेताना, माजी पंतप्रधान आणि जेडी(एस) नेते एचडी देवेगौडा म्हणाले की, रेल्वेचे प्रलंबित आणि अपूर्ण प्रकल्प,  Equitable Transport ज्यामध्ये ट्रॅक टाकणे आणि गेज रूपांतरण यांचा समावेश आहे, ते लवकर पूर्ण करावेत, अन्यथा वाढत्या खर्चामुळे ते पूर्ण करणे कठीण होते. ते म्हणाले की, वाढती लोकसंख्या लक्षात घेता, गाड्यांची संख्या वाढवणे आवश्यक आहे. परंतु आपल्याला सुरक्षिततेचा पैलू देखील लक्षात ठेवावा लागेल.

 

वायएसआर काँग्रेस पक्षाचे अयोध्या रामी रेड्डी अला म्हणाले, "रेल्वे बोर्डापासून लहान रेल्वे स्थानकांमध्ये बदल झाला आहे, परंतु मी हे सांगू इच्छितो की 'विकसित भारत'चे ध्येय साध्य करण्यासाठी बरेच काम करण्याची आवश्यकता आहे." ते म्हणाले की "रेल्वेने आपल्या धोरणांमध्ये, सुरक्षितता, महसूल, सुविधा, गुंतवणूक यासारख्या प्रत्येक पैलूंना पुरेसे महत्त्व दिले पाहिजे, तरच आपण विकास अर्थपूर्ण बनवू शकू." रामी रेड्डी म्हणाले की खाजगीकरण हा उपाय नाही आणि रेल्वेला त्यापासून दूर ठेवले पाहिजे. ते म्हणाले की व्यवस्थापन पातळीवर चांगल्या मॉडेल्सचा अभ्यास केला पाहिजे, ऑपरेशनल पातळीवर गुणवत्तेवर लक्ष केंद्रित करण्याची खूप गरज आहे. सुरक्षेशी तडजोड करता येणार नाही, असे ते म्हणाले. राष्ट्रीय जनता दलाचे संजय यादव म्हणाले की, रेल्वेमध्ये 'कवच' सुरक्षा प्रणालीची तातडीने गरज आहे कारण एनसीआरबीच्या आकडेवारीनुसार, देशात रेल्वे अपघातांमध्ये दोन लाख साठ हजार लोकांना आपला जीव गमवावा लागला आहे. ते म्हणाले की, रेल्वे अपघात रोखण्यासाठी 'कवच' प्रणालीचा शोध लावण्यात आला होता परंतु ती अजूनही वापरली जात नाही.

 

रामी रेड्डी म्हणाले, “2014 नंतर रेल्वे भाडे ज्या पद्धतीने वाढले आहे ते पाहता, आपल्याला कोणत्याही सुविधा मिळाल्या नाहीत का ? गाड्यांमधील स्वच्छता ही केवळ कल्पनेची बाब आहे. जेव्हा ट्रेनचे दहा ते बारा डबे स्वच्छ नसतील, तेव्हा शहर कसे स्वच्छ राहील ?'' यादव म्हणाले की ट्रेनवर फक्त 'तुमचा प्रवास सुरक्षित असो' असे लिहिणे पुरेसे नाही, प्रवास सुरक्षित करण्यासाठी खरे प्रयत्न करावे लागतील. विविध रेल्वे मंत्र्यांच्या कार्यकाळात बिहारकडे दुर्लक्ष झाल्याचा आरोप करत यादव म्हणाले की, जेव्हा आरजेडी चे प्रमुख लालू प्रसाद रेल्वेमंत्री होते तेव्हा रेल्वे हा एक फायदेशीर उपक्रम होता आणि त्यांनी त्यावेळी बिहारकडेही लक्ष दिले होते. ते म्हणाले की, सरकारचे काम प्रत्येक नागरिकाला परवडणाऱ्या सुविधा पुरवणे आहे, नफा कमवणे नाही.

 

 

- एकूण रेल्वे ट्रेन : 8,702

 

- वंदे भारत ट्रेन : 136

 

- विशेष रेल्वे सेवा - 21,513

 

- दररोजचे एकूण प्रवासी : 11 अब्ज

 

- किती राज्यांतून रेल्वे सेवा : 27 राज्ये, 3 केंद्र शासित प्रदेश

 

- भारतीय रेल्वे नटवर्कची लांबी : 68,584 किमी.

 

अहमदाबाद ते भुज दरम्यान पहिली नमो भारत जलद रेल्वे 17 सप्टेंबर 2024 रोजी सुरू करण्यात आली.

 

- एकूण स्थानके : 7,308

 

- रेल्वेतून

 

 

भारतीय रेल्वेमध्ये एसी कोचमध्ये प्रवास करणाऱ्या प्रवाशांना मोफत बेडरोल सेवा दिली जाते. एसी १, एसी २ आणि एसी ३ मधील प्रवाशांना ब्लँकेट, उशी, चादर आणि टॉवेल मोफत दिला जातो. गरीब रथ एक्स्प्रेसमध्ये ही सुविधा 25 रुपये फी देऊन उपलब्ध करून दिली जाते. काही ट्रेनमध्ये स्लीपर क्लासच्या प्रवाशांनाही ही बेडरोल सेवा मोफत दिली जाते.

 

 

भारतीय रेल्वेकडून प्रवासादरम्यान प्रवाशांना मोफत वैद्यकीय सेवा दिली जाते. ट्रेनमध्ये अचानक आजारी पडल्यास प्रवाशांना वैद्यकीय सेवा मिळू शकते. यासाठी प्रवासी रेल्वे अधीक्षक, तिकीट कलेक्टर किंवा इतर कोणत्याही रेल्वे कर्मचाऱ्याशी तुम्ही प्रवास करताना संपर्क साधू शकता.

 

 

जर तुम्ही राजधानी, शताब्दी किंवा दुरांतो सारख्या प्रीमियम ट्रेनमधून प्रवास करत असाल आणि तुमची ट्रेन दोन तासांपेक्षा जास्त उशिराने धावत असेल, तर रेल्वे प्रवाशांना मोफत जेवण देते.

 

 

भारतीय रेल्वेच्या काही स्थानकांवर प्रवाशांना क्लोक रूम आणि लॉकर रूमची सुविधा देखील मिळते. प्रवासी त्यात त्यांचे सामान ठेवू शकतात. या सुविधेसाठी तुम्हाला नाममात्र शुल्क भरावे लागेल.

 

 

जर एखाद्या प्रवाशाला प्रवासादरम्यान ट्रेन बदलायची असेल किंवा काही काळ स्टेशनवर वाट पहावी लागली असेल तर तो रेल्वे स्टेशनवर उपलब्ध असलेल्या एसी किंवा नॉन-एसी वेटिंग हॉलचा वापर करू शकतात. ही सुविधा त्यांना अगदी मोफत मिळेल.